Жүкті әйелдер ұшырайтын жағымсыз симптомдардың көпшілігі ешқандай қауіп төндірмейді. Олар — процестің ажырамас бөлігі. Бірақ бәрі жақсы ма әлде жоқ па деп алаңдамау қиынға соғады, ең бастысы, бір нәрсенің дұрыс болмағанын өз уақытында түсіне білу керек. Ауыр асқынулар өте сирек кездеседі, бірақ жүктілік кезіндегі қауіпті белгілерді танып үйрену керек.
Жүктілік кезіндегі қауіпті симптомдар
Есіңізде болсын, жүктілік кезінде осы белгілердің кейбірін сезіну қалыпты жағдай. Алайда, симптомдар сондай-ақ ауыр сырқаттардың белгілері болуы мүмкін, сондықтан келесі белгілердің кез-келгенін байқасаңыз, дәрігермен хабарласыңыз.
- Іш аумағының тоқтамай ауыруы. Іш аумағының ауыруы жүктілік кезіндегі кәдімгі симптом болып табылады ма? Жақсы сұрақ. Жұмыр байламдардағы жағымсыз сезімдерден туындаған жайсыздық — бұл қалыпты жағдай. Ал егер іштің төменгі бөлігінде ауыру пайда болса, ауырулар жоғары температурамен немесе қалтыраумен қатар жүретін болса, онда тез арада бұл туралы өз дәрігеріңізге хабарлау керек.
- Бастың қатты ауыруы. Жүктілік кезінде бірқатар себептерге байланысты бас ауыруы мүмкін. Олардың ішінде гормондық өзгерістер, күйзеліс және шаршауды атап өтуге болады. Бірақ егер ауырсыну адам төзгісіз болса — бұл жоғары қан қысымының белгісі, гипертония немесе преэклампсия түрлерінің бірі болуы мүмкін. Өзіңізді және балаңызды қорғау үшін сізге дәрі-дәрмекпен емделу қажет болуы мүмкін.
- Көздің көру қиындықтары. Уақытша көру қабілетінің жоғалуы, фокусталған көру немесе ашық жарыққа сезімталдықтың жоғарылауы преэклампсия немесе жүкті әйелдердің гипертензиясын көрсетеді.
- Талықсу немесе бас айналуы. Жүктіліктің алғашқы мерзімінде бас айналуы — әдеттегі іс. Жүктіліктің кейінгі кезеңдерінде талықсу немесе бас айналу қан айналымы мәселелерін немесе қандағы гемоглобиннің төмен деңгейін көрсетуі мүмкін. Алайда, егер бас үнемі айналып, сіз құлап қалатын болсаңыз (немесе құлап жүрсеңіз), сондай-ақ қынаптан қан кету, көру проблемалары, бас ауруы немесе іштің ауыруы пайда болса, емдеу жоспарын жасайтын дәрігермен кеңесу қажет.
- Көп салмақ жинау, домбығу және ісіну. Салмақтың күрт өсуі (егер ол артық тамақтанумен байланысты болмаса!) преэклампсияны білдіруі мүмкін. Әсіресе, егер бет, қол немесе аяқ ісіп кетсе (бұл шемен деп те аталады). Кішігірім ісіну қалыпты шектерде болады, бірақ сіз барлық осындай өзгерістерді мұқият бақылауға алуыңыз керек.
- Несеп шығару кезіндегі қышу немесе күйдіру. Несеп шығару кезінде ашып ауыру немесе дәретханаға толықтай кіре алмау (қатты шақырғанда бірнеше тамшы), ең алдымен, несеп шығару жолдарының инфекциясын білдіреді. Инфекцияның басқа белгілерінің қатарына қызба, қалтырау және несептегі қан белгілері жатады. Әрине, тек дәрігер ғана бактериялық инфекциямен күресудің және асқынулардың алдын алудың ең жақсы әдісін таңдай алады. Бірақ жиі несеп шығару жүктілікке тән ең көп кездесетін белгілердің бірі екенін ұмытпаңыз, әсіресе, ерте кезеңдерде және соңғы айларда ұрық төмен түсіп, қуықты қыса бастайды.
- Тоқтамайтын азапты лоқсу. Бірінші триместрде лоқсу және құсу — бұл өте қалыпты жағдай. Токсикоз ұстамалары жүкті әйелде таңертеңгі уақытта пайда болады деп саналады, бірақ бұл кейде күні бойы болады. Алайда, егер таңертең лоқсу адам төзгісіз болса (қан құсу, бас айналу), онда бұл жүкті әйелдердің гиперемезисінің белгілері болуы мүмкін, одан тек дәрігер ғана құтылуға көмектесе алады. Егер токсикоз бірінші триместрден кейін тоқтамаса, онда мұның өзі дәрігерге баруға себеп болады. Мамандар барлық қажетті талдауларды өткізеді және сізді лоқсу ұстамаларынан құтқаруға тырысады.
- Іштің асқазаннан жоғары аумағының және кеуде жасушасы астының қатты ауыруы. Мұндай симптомдар, әсіресе, көру қабілетінің жоғалуы, бас ауруы немесе жүрек айнуымен қатар жүрсе, мұның өзі жоғары қысым мен преэклампсияны көрсетеді. Дәрігер әр сапар кезінде сіздің қысымыңызды өлшейді. Егер сіздің ойыңызша, сіз преэклампсияның белгілерін байқасаңыз, жедел жәрдем шақырған жөн.
- Терінің шамадан тыс құрғақтығы. Терінің қатты құрғауы (бөртпе немесе тітіркену болмаған кезде) жүкті әйелдер холестазының симптомы — жүктіліктің кейінгі кезеңінде көрініс табатын бауыр ауруының белгілері болуы мүмкін. Терінің қышуы — дәрігерге барудың себебі. Бірақ жүктілік кезінде құрғақ тері — қалыпты жағдай. Сіздің сәбиіңіз өсіп келеді, теріңіз созылып, кебеді - әсіресе іш пен кеудеге аумағындағы тері созылады және кебеді.
- Қанды қынап бөліністері. Имплантациялық қан кету ретінде белгілі бөліністер — бұл да жүктіліктің ерте мерзіміндегі мүлдем қалыпты құбылыс. Алайда бұл плацентаның келуінің немесе цервикальды инфекцияның симптомдары болуы мүмкін. Егер бөліністер сіздің мазаңызды алатын болса, өз дәрігеріңізбен кеңесіңіз.
- Мерзімінен бұрын (37-ші аптаның соңына дейін) жатырдың жиырылуы. Брэкстон-Хикстің жаттықтырушы толғақтары — жүктілік процесінің кәдімгі бөлігі. Сіз қозғалғанда немесе позицияны өзгерткен кездің өзінде де толғақтың жалғасуы ауыртатын және тұрақты болса, бұл мерзімінен бұрын босанудың басталуын білдіруі мүмкін. Тез арада дәрігермен хабарласу немесе жедел жәрдем шақыру керек.
- Жүктіліктің 37-ші аптасының соңына дейін қынаптан мол сұйықтық бөлінуі. Егер сіздің мерзіміңіз әлі келіп жетпеген болса, ал қынаптан сұйықтық мол көлемде шығатын болса, — демек, ұрық маңындағы қабықшалардың мерзімінен бұрын жарылуы орын алған, яғни, «суы кетіп қалған». Одан әрі әрекет ету жоспарын дәрігер ғана жасай алады — сіздің жүктілігіңіз қай мерзімде екеніне қарай. Ал егер сіз жүктіліктің соңғы мерзімінде болсаңыз — демек босану басталды.
- Сіз сәбидің қозғалысын сирек сезіне бастадыңыз. Көпшілік әйелдер жүктіліктің 18-ші және 25-ші апталары арасында қимылдарды, төңкерілу мен тепкілерді сезіне бастайды. Үшінші триместрде сіз, тіпті, баланың күнделікті "моционын" қадағалай аласыз. Оған он тепкі, аударылып түсу немесе қозғалыс кіреді. Жай ғана жатып алып, бұған қанша уақыт кететінін есептеу қажет. Бір адамға бірнеше минут қажет. Егер сіз бір сағат ішінде ештеңе сезінбеген болсаңыз, онда тамақ ішіп, қайта жату керек. Сіз өз бақылауларыңызды жазып ала аласыз. Егер бірнеше күн бойы сәби аз белсенділік көрсетсе — бұл дәрігермен кеңесуге себеп болады.
- Жатырдан тыс жүктілік симптомдары. Жатырдан тыс жүктіліктің кейбір симптомдары ерте кезеңдегі әдеттегі симптомдармен сәйкес келеді. Бірақ егер жүктіліктің алғашқы айларында сіз аздап қынаптан қан кетуді, іштің немесе жамбас аймағының ауырсынуын, қатты бас айналуды немесе иықтың ауырсынуын байқасаңыз, ауырсынуды басуға тырыспаңыз — дәрігерлер сізге оны жеңуге көмектеседі.
Егер сіз жоғарыда аталған симптомдардың бірін сезінген болсаңыз, онда біз бұрын айтып өткендей, өзіңіздің емдеуші дәрігеріңіздің көмегіне сүйеніңіз. Дәрігерлердің назар аударуын қажет ететін жүктілік кезіндегі барлық қауіпті белгілерді атап өтпегенімізді ескерген жөн. Сондықтан әрқашан қауіпсіз болған және дәрігерге көрінген жақсы. Сіз бекер алаңдамайтын боласыз, ал егер түйткілді мәселе туындаса, оны тез шешуге болады.