Жүктілік кезінде арқада ауырсыну кейде пайда болады. Бұл өте жиі кездеседі, бірақ жағымсыз сезімдерді жеңілдетуге немесе алдын алуға болады. Бұл үшін сізге ұйқы кезінде позаны өзгерту немесе күн сайын жаттығулар жасау қажет. Бұл мақалада біз жүктілік кезінде арқадағы ауырсынуды не тудыратынын түсіндіреміз, ауырсынуды жеңілдету және жағымсыз сезімдерді болдырмау туралы кеңестер береміз, сонымен қатар дәрігерге қашан жүгіну керектігін айтамыз.
Жүктілік кезіндегі арқадағы ауырсыну себептері
Барлық болашақ аналардың 80% - ы жүктілік кезінде арқадағы ауырсынудан зардап шегеді. Бұл көріністердің себептері әр түрлі болуы мүмкін. Көбінесе бұл ауырсыну жүктілік кезінде қосқан салмақ арқа бұлшықеттеріне жүктеме түсіреді, ал іш үлкейген сайын ауырлық центрін ығыстырады да, мүсінге әсер етеді. Жүктіліктің кейінгі кезеңінде ауырлық центрі алға қарай жылжиды, сондықтан тік күйде сіз сәл еңкейесіз. Тепе-теңдікті жоғалтпау үшін арқа бұлшықеттері денені артқа қарай еңкейтеді. Кейде гиперкоррекция пайда болады және дене қатты артқа қарай шалқаяды. Арқадағы ауырсыну сезімдері ширығудан туындайды.
Арқадағы ауырсынудың себебі, сондай-ақ іштің әлсіз бұлшықеттері болуы мүмкін. Ұрық өсіп келе жатқанда, іш бұлшықеттері созылып, әлсірейді. Бұл бұлшықеттер омыртқаны сүйемелдеу үшін маңызды рөл атқарады, сондықтан олар әлсіреген сайын арқа ауыруы мүмкін.
Жүктіліктің кейбір гормондары себеп болуы мүмкін. Релаксин гормоны, соның арқасында жамбас байламдары баланың туылу каналынан өтуін жеңілдету үшін босаңсытады, сонымен қатар артқы жағындағы байламдарды әлсіретуі мүмкін, сондықтан оларға шамадан тыс жүктеме түсіп, ауырады. Мұндай жағымсыз белгілер прогестерон гормонның қарқынды бөлінуіне байланысты туындауы мүмкін.
Жүктілік кезінде арқадағы ауырсынуды қалай басуға және алдын алуға болады
Арқадағы ауырсынуды басу туралы қажетті ұсынымдарды тек дәрігер береді. Ол дәрі-дәрмектерді немесе емдік дене шынықтыруды тағайындауы мүмкін. Міне, жүктілік кезінде арқадағы ауырсынудың алдын алуға немесе басуға көмектесетін тағы бір нәрсе бар.
- Жаттығулар. Ең тиімді әдістердің бірі — арқа және аяқ бұлшықеттерін нығайтуға бағытталған жаттығуларды үнемі орындау. Тұрақты жаттығулар сонымен қатар мүсіннің жақсаруына ықпал етеді. Ең бастысы — жаңа жаттығуларды бастамас бұрын дәрігермен кеңесіңіз.
- Жылы немесе суық компресс қолданыңыз. Мысалы, күйіктер немесе салқындап қалудың алдын алу үшін сүлгіге жылытқыны немесе мұзбен пакетті ораңыз және ауырған жерге қойыңыз.
- Дене мүсінін қадағалаңыз. Арқаңызды тік ұстаңыз, иығыңызды артқа тартып, бос ұстаңыз, тізеңізді қыспаңыз. Жақсы арқа тіреуіші бар орындықты таңдаңыз немесе белге қосымша тірек қолданыңыз.
- Ыңғайлы аяқ киім киіңіз. Аяқ киім табанға ыңғайлы болуы керек. Тегіс табандағы аяқ киімнің орнына кішкентай өкшесі бар аяқ киімді алған дұрыс. Биік өкшелерден бас тартқан жөн, өйткені оларды киген кезде ауырлық центрі одан әрі алға қарай жылжиды.
- Бүйірде ұйықтаңыз. Ұйқы кезінде тірек ретінде аяқтың арасына және/немесе іштің астына жастық қойыңыз. Қатты төсеніш арқаға қосымша сүйемелдеу көрсетеді.
- Ауыр салмақты көтергенде абай болыңыз. Егер бірдеңені көтеру керек болса, еңкеймегеніңіз жөн. Оның орнына арқаңызды түзу ұстап, отырыңыз.
- Аяғыңызда тым ұзақ тұрмауға тырысыңыз.
- Ішіңізді қалыпты жағдайда ұстаңыз. Іштің бұлшық еттеріне сеп болу үшін жүкті әйелдерге арналған арнайы шұлықтарды немесе таңғышты киіңіз.
Арқадағы ауырсынудың түрлері және жүктіліктің қай кезеңінде олар байқалады
Ауырсынудың көптеген түрлері бар, әр түрлі адамдарда әр түрлі уақытта ауырсыну болады. Мысалы, ауырсыну белгілі бір қозғалыстарда өткір және бұрынғыдан бетер күшеюі мүмкін, мысалы, машинадан шыққан кезде немесе баспалдаққа көтерілгенде. Немесе бұл белгілі бір позада отыру немесе ұйықтау кезінде бұлшықеттің түйілуі немесе спазмдары болуы мүмкін.
Ауырсыну кенеттен пайда болуы мүмкін немесе баяу ұлғайып, өткір ауырсынудан бұрынғыдан бетер күшейіп, жаншып немесе солқылдатып ауыртуы мүмкін. Кейде бұл сезімдердің үйлесімі болуы мүмкін. Кейде ауырсынудың нақты орналасқан жерін анықтау қиынға соғады. Мысалы, арқадағы ауырсынуды жамбас немесе жамбас буынының аймағындағы ауырсынумен шатастыруға болады.
Жүктіліктің ерте кезеңдерінде арқадағы ауырсыну
Көптеген ерте жүктілік белгілері бар, егер сіз бірінші триместрде арқаңызда ауырсыну сезінсеңіз, емдеуші дәрігермен кеңесіп, себебін анықтаңыз. Әдетте, арқадағы ауырсыну жүктіліктің алғашқы кезеңдеріндегі типтік көріністерге жатпайды және басқа бір нәрсенің салдары болуы мүмкін.
Екінші және үшінші триместрдегі арқадағы ауырсыну
Арқадағы ауырсыну екінші немесе үшінші триместрде пайда болуы мүмкін. Жоғарыда аталған себептерден басқа, бұл шонданай жүйкесінің қысылуынан туындауы мүмкін. Көлемі ұлғайған сайын жатыр кейде шонданай жүйкені қысады. Осыған байланысты бел аймағында ауырсыну сезіледі, ол аяққа өтеді және тізеге немесе табанға беріледі. Ауырсынуды басу немесе азайту үшін дәрігермен кеңесу, жылы душ қабылдау, емдік дене шынықтырумен айналысу немесе ауырсынуды басатын дәрі қабылдау ұсынылады. Бағымызға орай, шонданай жүйкесінің қысылуы әдетте босанғаннан кейін кетеді.
Мерзімнің соңына қарай арқа мен төменгі іштегі ауырсыну және жамбас аймағында қысып ауру сезімі пайда болуы мүмкін. Бұл толғақтың басталуының белгісі болуы мүмкін.
Дәрігерге қашан жүгіну керек
Көптеген жағдайларда арқадағы ауырсыну қауіпті емес және жүктілік кезіндегі қалыпты ауырсынудың бірі болып табылады. Бірақ кейде бұл күрделірек проблеманың орын алғанын куәландыруы мүмкін, мысалы, мерзімінен бұрын толғақ басталғанын немесе зәр шығару жолдарының инфекциясы. Дәрігерге келесі жағдайларда жүгіну керек:
- арқадағы ауырсыну күшейген
- арқадағы ауырсыну екі аптадан астам уақытқа созылған
- аяқ-қол ұюы
- аяқтардағы әлсіздік
- балтырдың қатты ауыруы
- қынаптан қан кету
- жоғары температура
- зәр шығару кезінде ашыған ауру сезімі
Жүктілік кезінде ағза әр түрлі өзгерістерге ұшырайды. Егер сіз арқадағы ауырсынудан зардап шегетін болсаңыз, мақсатыңыздың соңына жететіңізді еске салуға тырысыңыз, өйткені көп ұзамай сіз баланы қолыңызға ала аласыз! Біздің кейбір ұсынымдарымызды қолданып көріңіз және дәрігермен тек өзіңізге ғана не сәйкес келетіні туралы кеңесіңіз. Біздің кейбір кеңестеріміз сізге ауырсынуды жеңілдетуге көмектеседі деп үміттенеміз!
Сұрақ — жауап
Жүктілік кезіндегі арқадағы ауырсыну — жиі кездесетін құбылыс па?
Иә. Әйелдердің 80% - ы жүктілік кезінде арқадағы ауырсынуға тап болады.
Жүктілік кезінде арқаға жылытқыны қоюға болады ма?
Иә, тек абай болыңыз. Күйіп қалмас үшін жылытқы температурасы минималды болуы керек. Дәл сол себепті, жылытқыны теріге қолданар алдында оны сүлгімен ораңыз.
Жүктілік кезінде қандай қалыпта ұйықтау керек?
Арқадағы ауырсынуды жеңілдету үшін бүйірде ұйықтауға тырысыңыз және ұйқы кезінде денеге тірек ретінде аяқтың арасына немесе іштің астына жастық қойыңыз.
Арқадағы ауырсыну жақын арада толғақ болатынын білдіреді ме?
Арқадағы ауырсыну толғақ басталуының белгісі болуы мүмкін. Мысалы, толғақ кезінде белге қысым түседі, ал толғақтың өзінен арқадағы сыздап ауырсыну сезімі пайда болуы мүмкін.